Bể phốt, hay còn gọi là bể tự hoại, là một thành phần quan trọng trong hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt. Vậy cụ thể thì bể phốt là gì? Nguyên lý hoạt động của nó ra sao và cách xây dựng chuẩn như thế nào? Hãy cùng Kingroom tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Bể phốt là gì?

Bể phốt là một hệ thống xử lý các chất thải rắn lẫn lỏng từ sinh hoạt, giúp phân hủy chất hữu cơ nhờ quá trình lên men của vi sinh vật. Hiểu đơn giản, bể phốt là nơi giữ lại các chất rắn, cho phép nước thải thải ra môi trường một cách an toàn sau khi qua quá trình xử lý.

Một số đặc điểm cơ bản của bể phốt bao gồm:

Được xây dựng âm hoàn toàn dưới lòng đất.
Làm từ các vật liệu như bê tông hoặc nhựa.
Hoạt động dựa trên quá trình phân hủy tự nhiên của vi sinh vật.

Nguyên lý hoạt động của bể phốt là gì?

Về cơ bản, nguyên lý hoạt động của bể phốt tự hoại dựa trên sự phân hủy của các chất hữu cơ thông qua quá trình lên men của vi sinh vật.

Thực tế, khi nước thải được đưa vào bể, các vi sinh vật sẽ phân hủy các chất hữu cơ thành các “sản phẩm” không độc hại để thải ra môi trường. Hơn thế nữa, hệ thống còn được thiết kế nhằm phân tách rõ giữa chất rắn, chất lỏng và khí sinh ra trong quá trình xử lý, từ đó giảm thiểu mùi hôi và ngăn ngừa ô nhiễm môi trường xung quanh.

Về cơ bản, quá trình xử lý trong bể phốt tự hoại diễn ra theo các giai đoạn sau:

Tiếp nhận chất thải: Nước thải chảy vào bể, các chất rắn nhẹ sẽ nổi lên bề mặt.
Phân hủy chất thải: Vi sinh vật trong bể sẽ lên men và phân hủy chất hữu cơ, tạo ra các sản phẩm phụ ít độc hại.
Tách lớp: Hệ thống phân tách tự động giữa chất rắn lắng cặn và phần nước sau xử lý, giúp tối ưu quá trình xử lý tự nhiên.

Khám phá các loại bể phốt thông dụng hiện nay

Về cơ bản, bể phốt sẽ được phân loại theo 2 yếu tố gồm: Theo cấu tạo và theo chất liệu. Hãy cùng Kingroom tìm hiểu chi tiết về các loại bể tự hoại ngay nhé!

Theo cấu tạo

Dựa theo cấu tạo, bể phốt đưa phân làm 2 loại gồm:

Bể phốt 2 ngăn

Bể phốt 2 ngăn (hầm tự hoại 2 ngăn) là một hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt phổ biến, đặc biệt trong các hộ gia đình và công trình có quy mô nhỏ. Hệ thống này giúp phân hủy chất thải hiệu quả, bảo vệ môi trường và tiết kiệm chi phí. Thông thường, cấu tạo của bể phốt 2 ngăn gồm có:

Ngăn chứa: Chiếm khoảng 2/3 tổng diện tích của bể, ngăn này có nhiệm vụ chứa và phân hủy chất thải từ bồn cầu. Tại đây, các chất thải sẽ được vi khuẩn kỵ khí phân hủy, chuyển hóa thành bùn và nước.
Ngăn lắng: Chiếm 1/3 diện tích còn lại, ngăn này có chức năng lắng các chất thải khó phân hủy trước khi thải ra bên ngoài. Nước thải sau khi qua ngăn lắng sẽ được thải ra môi trường hoặc hệ thống thoát nước chung.

Bể phốt 3 ngăn

Bể phốt 3 ngăn (bể tự hoại 3 ngăn) là hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt dựa trên hoạt động của vi khuẩn kỵ khí – tương tự như loại 2 ngăn, để phân hủy các chất thải trong nước.

Hệ thống này thường được sử dụng trong các hộ gia đình, tòa nhà cao tầng và khu dân cư đông đúc nhờ khả năng xử lý chất thải hiệu quả và an toàn. Nó có cấu tạo gồm:

Ngăn chứa: Là ngăn đầu tiên và có thể tích lớn nhất, chiếm khoảng 1/2 tổng thể tích của bể. Chất thải từ bồn cầu xả xuống sẽ được đưa trực tiếp vào ngăn này. Tại đây, các chất thải sẽ bắt đầu phân hủy kỵ khí và chuyển hóa thành hỗn hợp bùn và nước, chất thải rắn khó phân hủy sẽ lắng lại tại ngăn chứa.
Ngăn lắng: Ngăn này có nhiệm vụ tiếp nhận nước thải từ ngăn chứa sau khi đã qua quá trình phân hủy ban đầu. Các chất thải còn lơ lửng sẽ tiếp tục lắng xuống đáy, giúp nước thải được làm sạch hơn trước khi chuyển sang ngăn tiếp theo.
Ngăn lọc: Là ngăn cuối cùng trong hệ thống, nơi nước thải sau khi qua ngăn lắng sẽ được lọc để loại bỏ các tạp chất còn lại. Sau quá trình này, nước thải đạt tiêu chuẩn sẽ được thải ra môi trường hoặc hệ thống thoát nước chung.

Theo chất liệu

Bên cạnh đó, theo chất liệu thì bể phốt cũng được chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại mang những đặc điểm riêng:

Bể phốt bê tông: Trên thực tế, bể phốt bê tông được ưa chuộng nhờ độ bền cao và khả năng chống chịu tốt với các tác động thời tiết, là một lựa chọn an toàn cho công trình xây dựng bền vững.
Bể phốt nhựa: Loại bể phốt này có trọng lượng nhẹ, dễ lắp đặt và chi phí thấp, từ đó giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.
Bể phốt composite: Bể làm từ composite kết hợp ưu điểm của bê tông và nhựa, mang lại sự linh hoạt trong thiết kế và khả năng chịu lực vượt trội, giúp tối ưu hóa quá trình xử lý chất thải.

Lưu ý khi lựa chọn, xây dựng và sử dụng bể phốt là gì?

Thực tế, việc lựa chọn và sử dụng bể phốt tự hoại cần dựa trên nhiều yếu tố để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Ngoài ra, đừng quên tham khảo ý kiến chuyên gia và tuân thủ các tiêu chuẩn xây dựng hiện hành và lưu ý một số điểm sau đây:

Chọn vật liệu chất lượng: Ưu tiên dùng vật liệu bền bỉ, chống ăn mòn như nhựa cao cấp hoặc bê tông chịu lực để tăng tuổi thọ của bể.
Lựa chọn dung tích phù hợp: Dung tích bể phải tương ứng với số lượng người sử dụng và mức tiêu thụ nước hàng ngày, đảm bảo không bị quá tải.
Vị trí lắp đặt: Bể nên được đặt cách xa các nguồn sinh hoạt để tránh ô nhiễm, hãy tính toán kỹ lưỡng theo điều kiện từng địa phương.
Bảo trì định kỳ: Bạn cần kiểm tra và làm sạch bể thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu hỏng hóc, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời.
Tuân thủ quy định: Hãy luôn tuân thủ các quy định về vệ sinh và tiêu chuẩn xây dựng, góp phần bảo vệ môi trường sống xung quanh.

Quy trình chuẩn để xây dựng bể phốt là gì?

Bên cạnh việc hiểu bể phốt là gì thì bạn nên nắm rõ quy trình xây dựng bể phốt để dễ dàng kiểm soát chất lượng thi công. Kingroom sẽ mách bạn cách xây dựng bể phốt 2 ngăn và bể bốt 3 ngăn ngay say đây:

Hướng dẫn xây bể phốt 2 ngăn

Để xây dựng bể phốt 2 ngăn, bạn cần thực hiện qua 7 bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu gồm gạch đặc, xi măng, thép, đá dăm, cát vàng,…
Bước 2: Đào hố theo kích thước tiêu chuẩn, thường là 1,6m (sâu) x 1,4m (rộng) x 2,7m (dài).
Bước 3: Bắt đầu thi công nền bể, gia cố bằng thép và bê tông dày tối thiểu 10cm.
Bước 4: Xây tường, chia ngăn, ngăn lắng chiếm ⅓ diện tích, phần còn lại là ngăn chứa.
Bước 5: Đổ nắp bể dày ít nhất 7cm để đảm bảo độ bền theo thời gian.
Bước 6: Lắp đặt ống dẫn gồm ống xả chất thải, ống thông hơi, ống giữa các ngăn, ống thoát nước.
Bước 7: Hoàn tất kiểm tra, san lấp mặt bằng để đưa vào sử dụng.

Hướng dẫn xây bể phốt 3 ngăn

Cách xây bể phốt ba ngăn được xem là giải pháp tối ưu cho các tòa nhà cao tầng và khu dân cư đông đúc. Hệ thống bể phốt ba ngăn có cấu tạo riêng biệt gồm ngăn lắng, ngăn lọc và ngăn đựng và quy trình xây dựng chủ yếu tương tự như bể hai ngăn. Tuy nhiên, bạn sẽ cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng sau:

Độ dày bê tông cốt thép: Đối với công trình lớn, nền móng cần được gia cố bằng bê tông cốt thép dày tối thiểu 15cm.
Kích thước bể: Chiều rộng/chiều dài/chiều cao của bể thường được thiết kế lần lượt là 2m, 3m và từ 1,5m đến 1,65m.
Đường kính ống: Đối với ống đầu tiên, trục đường kính mẫu cần nằm trong khoảng từ 114mm đến 140mm.
Tỷ lệ các ngăn: Ngăn lắng chỉ chiếm 1/4 diện tích tổng, ngăn đựng chiếm 2/4, phần còn lại dành cho ngăn lọc.

Xem thêm: Thiết bị vệ sinh gồm những gì? Mọi thứ về thiết bị nhà tắm

Câu hỏi thường gặp

Có một số câu hỏi thường gặp liên quan đến chủ đề bể phổ là gì mà bạn nên biết, gồm:

Vì sao bể phốt bằng nhựa được ưu tiên hơn bể xây bể tông?
Bể phốt nhà dân bao nhiêu mét khối là đủ?

Kingroom sẽ giải đáp chi tiết cho bạn nhé!

Vì sao bể phốt bằng nhựa được ưu tiên hơn bể xây bể tông?

Trên thực tế, bể phốt nhựa đang ngày càng được ưa chuộng hơn so với bể xây bê tông do có nhiều ưu điểm vượt trội.

Nó có trọng lượng nhẹ, giúp việc vận chuyển và lắp đặt trở nên dễ dàng hơn. Ngoài ra, nhựa có khả năng chống ăn mòn cao, từ đó tăng cường độ bền và tuổi thọ của hệ thống. Hơn thế nữa, chi phí thi công và thời gian xây dựng cũng được tiết kiệm đáng kể.

Bể phốt nhà dân bao nhiêu mét khối là đủ?

Hiểu đơn giản, dung tích bể tự hoại cho nhà dân phụ thuộc vào số lượng thành viên và mức tiêu thụ nước hàng ngày. Trên thực tế, đối với gia đình có từ 3 đến 5 người, dung tích bể thường dao động từ 5 đến 7m khối.

Hơn nữa, nếu gia đình có số lượng người sử dụng lớn hơn hoặc mức tiêu thụ nước cao, bạn nên lựa chọn bể có dung tích lớn hơn để đảm bảo hiệu quả xử lý nước thải và tránh các sự cố không mong muốn.

Như vậy, qua bài viết của Kingroom thì bạn đã hiểu rõ bể phốt là gì rồi phải không? Đầu tư vào một hệ thống bể phốt chất lượng và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ mang lại lợi ích lâu dài, giảm thiểu chi phí bảo trì và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.